Geloven in Jezus en de liefde. Een portret: Hilke Pattyn.

'Dat wij niet allemaal paters en nonnetjes zijn', zegt het meisje voor mij terwijl ze haar presidium-trui over de stoelleuning hangt. Over Hilke, een katholieke studente die gelooft in Jezus en de liefde.

Meer dan 'Hilke, de gelovige'

23 jaar geleden werd Hilke Pattyn geboren, in Westrozebeke, een conservatief West-Vlaams boerendorpje. 'Ik ben enig kind, dus het keppekindje van mijn ouders', geeft ze toe. Hilke krijgt het katholieke geloof met de paplepel ingegoten. 'Voor mijn mama was ik een godsgeschenk. Toen ze vernam dat ze zwanger was, is ze meteen naar Lourdes gegaan.' Hilke is haar ouders heel dankbaar, ook al is het niet altijd gemakkelijk geweest.

Op haar 15de probeert Hilke uit de kast te komen, maar 'zolang de kast in Westrozebeke stond, zouden de deuren gewoon dicht blijven'. 'Ik heb me lang schuldig gevoeld over mijn geaardheid, dat rijmde niet met ons geloof. De vrouw van de bakker vroeg mijn mama waar ze dat aan verdiend had, ze hadden me toch religieus opgevoed? Het deed pijn om te zien hoe mijn mama zich voor mij moest schamen.'

Op haar 18de gaat Hilke naar Leuven. 'Dat was een nieuwe wereld die openging. Ik ontdekte dat er ook niet-West-Vlaamse katholieken zijn. En ik ontdekte dat je wél katholiek én holebi kan zijn.'

Hilke raapt hier dan ook de moed bijeen om een tweede keer uit de kast te komen. 'Ik wilde het op een plek doen waar mijn moeder geen scène zou maken: de Colruyt. Ik zei: "Mama, ik heb een lief." – "Ah, en hoe heet 'm?", vroeg ze. "Het is een ze", zei ik. En toen zei ze: "Meisje, ik ben content voor u." Dat was een heel mooi moment. Mijn vader heeft eerst een maand niet tegen mij gesproken, maar een van de eerste dingen die hij daarna zei was: "Het is mijn lot in het leven omringd te worden door schone vrouwen." '
In Leuven vat Hilke haar studie godsdienstwetenschappen aan. Jaren vol boeiende mensen en heel wat ervaringen volgden, van toneel tot presidium tot vrijwilligerswerk als aalmoezenier in de gevangenis.

Waarom de gevangenis haar zo aanspreekt? 'Gevangenissen zijn ontstaan vanuit een katholiek gedachtegoed: mensen beter maken. Binnen de gevangenis wordt er dan ook veel aandacht besteed aan pastoraal werk en dat is vooral veel met mensen praten. Een gevangenis is niet wat er getoond wordt in Orange is the New Black of Gent-West. Je leert een gevangenis van binnenuit kennen en ik vind het belangrijk om die wereld naar buiten te brengen.'

In wat Hilke vertelt, komt naar voren hoe belangrijk zij het vindt met een open en onderbouwde blik naar de wereld te kijken. 'Niet alle katholieken zijn paters of nonnetjes. Wij gaan ook uit, wij zijn ook zat, wij vloeken ook, en vooral, wij denken ook na.'

'Ik heb vrienden die exacte wetenschappen studeren en geloven, dat bestaat dus, hé! Dat gelovigen blindelings geloven is een vooroordeel dat uit de wereld moet geholpen worden. Vroeger droeg ik soms een kruisje, maar dat doe ik nu niet meer. Ik hou ervan mensen te shockeren met het nieuws dat ik geloof. Ik ben Hilke die toneel speelt, op meisjes valt en in het presidium zit - en o ja - ik geloof ook. Mensen vallen soms echt uit de lucht. Ik ben meer dan 'Hilke, de gelovige'.'

Het mooiste is de liefde

De relatie die Hilke heeft met het katholicisme veranderde doorheen de tijd. 'In mijn jeugd leerde ik het traditionele gezicht van de religie kennen: elke zondag naar de mis gaan, waar ik dan vaak amper iets van verstond.' Op haar twaalfde beslist Hilke om haar plechtige communie niet te doen. Nog niet. 'Ik was er nog niet klaar voor. Ik zou het voor de cadeaus doen en dat wilde ik niet.'

Hilke volgde vijf jaar lang elke maand catechese. Zo leefde ze echt toe naar het moment van het vormsel. 'Toen de pastoor een kruisje op mijn voorhoofd zalfde, heb ik moeten huilen, dat was zo’n mooi moment. Ik ben mijn ouders heel dankbaar dat ze mij de kans hebben gegeven mijn vormsel uit te stellen.'

'Geloof is iets heel persoonlijks en ligt voor iedereen anders. Je moet niet standaard geloven. Mijn religie is een herinneringendoos. Ze belichaamt dat traditionele van thuis uit, het meer conservatieve van de Wereldjongerendagen en de kloosterordes, het meer ruimdenkende van IJD - de jongerenbeweging van het bisdom -, de theoretisch onderbouwde blik dankzij mijn studies in Leuven, de verhalen van andere gelovigen en nog zoveel meer. Iedereen gelooft op zijn manier.'

'In de gevangenis vragen ze me soms om uit te leggen wat mijn geloof voor mij betekent. Dan beschrijf ik dat als een mantel die warmte geeft en me beschermt. Het mooiste aan het katholicisme is de onvoorwaardelijke liefde. Ik voel mij soms eenzaam, maar ik heb me nog nooit alleen gevoeld. God is er altijd, en dat is een onnoemelijk warm gevoel. Ik heb het moeilijk gehad met mijn geaardheid. Ik zal bijvoorbeeld nooit voor de kerk mogen trouwen, dat staan de regels jammer genoeg niet toe. Maar ik weet dat God iedereen graag ziet, dus mij ook. God is liefde en liefde is God.'

Thuis in het katholicisme

Toch is het katholicisme volgens Hilke niet de enige waardevolle religie: 'Ik vind andere religies echt boeiend, anders ga je natuurlijk geen godsdienstwetenschappen studeren. Ik ben ervan overtuigd dat we veel van elkaar kunnen leren.'

In het kader van haar studie ging Hilke een maand naar India om er kennis te maken met verschillende oosterse religies en in Israël zag ze hoe mooi het christelijke, joodse en islamitische geloof er samen kunnen komen. Maar of Hilke zich ooit zou bekeren tot een andere religie? 'Nee, voorlopig zou ik niet weten waarom. Ik voel me thuis in mijn geloof. Of ik nu in de mis zit in Westrozebeke waar ik alles kan meezeggen, met kotgenoten samenkom in de kapel van Leo XIII of gewoon anoniem opga in de massa van de Sint-Pieterskerk, het voelt overal als thuiskomen. Voor mij is er tot nog toe niets wat in de buurt komt van Jezus.'