Onderzoeksinstituut moet studiekosten in kaart brengen

De Vlaamse Overheid wil weten hoe duur onderwijs in Vlaanderen echt is. Naast het inschrijvingsgeld komt er immers nog heel wat meer bij een studie kijken, zoals excursies of duur cursusmateriaal. Onderzoeksinstituut HIVA moet daar duidelijkheid over geven.

'We willen echt zoveel mogelijk opleidingen in kaart brengen, iets dat al niet meer is gebeurd sinds 2000', zegt Kelly De Leebeeck, een van de onderzoekers van HIVA-KU Leuven. 'Daarom hebben we zoveel mogelijk deelnemers nodig, want anders vallen kleinere opleidingen misschien uit de boot.' Momenteel zijn er al meer dan 4.000 deelnemers geteld.

Weinig transparantie

Het doel van het onderzoek is een transparantere communicatie over de totale kosten van een opleiding. 'Aan de KU Leuven geven faculteiten de geschatte kosten door via de bachelorbrochures, maar we merken dat ze de kosten soms te laag inschatten', zegt Joke Storme, coördinator van de Sociale Dienst KU Leuven.

Een wijdverspreid probleem, vertelt Serhat Yildirim, voorzitter van de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS). Daar pleiten ze voor meer transparantie. 'Er gebeurt onvoldoende een goede inschatting bij de instellingen. Er komt veel bij een opleiding kijken. Je hebt het cursusmateriaal, maar ook nog andere zaken, zoals extra educatief materiaal, excursies, studiereizen, enzovoort. Een student is vaak nog niet goed op de hoogte van de kost voor hij/zij aan de opleiding begint.'

Al sinds 2016 zijn daarover signalen gekomen bij de overheid. 'Het is goed dat er nu een grondige studie gebeurt en dat men bijgevolg de studenten, maar ook de ouders, goed op voorhand informeert. Financiële transparantie is belangrijk en kan de toegankelijkheid van ons hoger onderwijs ten goede komen,' aldus nog Yildirim.

Maximumfactuur?

In het verleden weerklonk ook de roep naar een 'maximumfactuur' in het hoger onderwijs, zoals er al een is in het basisonderwijs. In 2016 kreeg dat initiatief aan de KU Leuven weinig bijval van de faculteiten. Slechts een deel van de faculteiten nam deel aan het project, ondertussen herdoopt tot het 'project studiekostenbeheersing'. 25 van de 75 bacheloropleidingen aan de KU Leuven zijn op dit moment doorgelicht.

Dat de discussie juist in 2016 plaatshad is niet toevallig. In dat jaar werd het inschrijvingsgeld verhoogd van 619 naar 890 euro, onder luid protest van studentenraden. Geven de resultaten van dit onderzoek de studentenraden nieuwe munitie om de verhoging aan te vechten? 'We moeten de resultaten natuurlijk nog afwachten, maar als blijkt dat de kosten echt significant hoger zijn dan men inschat, dan kan dat een argument zijn om de verhoging van het inschrijvingsgeld tegen te gaan. Maar dat is nog pure speculatie van mijn kant', zegt de voorzitter van de Studentenraad UAntwerpen, Anthony Longo.

Studenten kunnen zich nog steeds inschrijven op de website om deel te nemen aan de studie. 'We schakelen hiervoor de studentenraden in', zegt De Leebeeck. Op de website staan VVS en de Studentenraad UA al opgelijst als partners. Stura KU Leuven staat er nog niet tussen omdat ze nog wat administratieve zaken moet doorgeven, maar ook zij nemen deel aan het initiatief.