artikel> Reeks: Waar is da feestje?!

Perzisch Nieuwjaar: lenteschoonmaak in huis en hart

Op 20 maart vieren delen van het Midden-Oosten Perzisch Nieuwjaar, ook wel Noruz genoemd. Noruz is relatief onbekend in België, maar is het belangrijkste feest binnen de Perzische traditie.

Gepubliceerd

In het Heverleese appartementje van Hoda, masterstudente Artificial Intelligence uit Iran, blijft de Hast-fin-tafel nog twee weken staan. Deze is rijkelijk gedecoreerd met zeven producten die in het Farsi, de gemeenschappelijke taal, allemaal met een ‘s’ beginnen. Het teken dat de lente is aangekomen. Zo vinden we er onder andere bloemen, handgemaakte koekjes, gekleurde eieren en ontkiemende granen, die met hun frisse, groene kleur symbolisch het nieuwe leven vieren.

Maar ook de rest van de woning ontsnapt niet aan de feestelijkheden. 'Het huis moet op orde zijn wanneer de zon de vernale equinox (het moment rond 20 maart waarop de zon loodrecht boven de evenaar staat, red.) bereikt', vertelt ze. 'Daarom doen we een grote lenteschoonmaak in Iran, wat we house shaking noemen, opdat er geen stof achterblijft van het oude jaar. Samen met het huis wordt zo ook het hart dooreengeschud, en is er geen woede of haat meer.'

Letterlijk betekent Noruz 'de nieuwe dag': het verwelkomt de terugkeer van de zon en het licht na een donkere winter. Traditiegetrouw wordt dat feestelijk ingezet door de Noruz uncle. Volledig uitgedost in rood en met zwartgeschilderd gezicht, trekt hij zingend en dansend door de straten om Noruz aan te kondigen.

Picknick in het park

Het Perzische nieuwjaar wordt passend afgesloten in de natuur. Op de dertiende dag trekken alle families samen naar parken of natuurgebieden over het hele land om daar te picknicken en de bloemen te bewonderen. Niet alle landen vieren trouwens op dezelfde manier. 'In Turkijke duurt Noruz slechts één dag', aldus de Turkse Yusuf, die op Erasmus aan de Brusselse campus heeft gestudeerd.

Het samenzijn met familie is cruciaal. Gedurende veertien dagen bezoeken familieleden en vrienden elkaar en wisselen ze geschenken uit. En dat is in Leuven niet anders: 'Gewoonlijk komt de Iraanse gemeenschap hier samen, maar dit jaar niet', zegt Hoda. 'Doordat het exacte moment van Noruz afhankelijk is van de zon en het geen officiële feestdag is, valt dat soms ongelegen. Deze keer was dat 23.30 uur op maandagavond en voor de meeste Iraniërs aan de universiteit, die PhD-studenten of postdocs zijn, is dat niet vanzelfsprekend.'

Ook is het moeilijk om alle nodige producten te vinden in onze supermarkten. Leila, mede-oprichtster van de site iran-persiana.be, verhuisde voor de liefde van Iran naar België. Toch verkiest zij het om Noruz in haar thuisstad Shiraz door te brengen. 'Het is emotioneel belangrijk voor mij. Ik heb het een jaar elders gevierd, maar die sfeer was helemaal anders.'

Powered by Labrador CMS