Beiaardier en LOKO organiseren livestream voor studenten

Luc Rombouts, de Leuvense beiaardier, is al dertig jaar aan de slag. Hij bespeelt drie van de vijf Leuvense beiaarden: die van het Groot Begijnhof, de bibliotheektoren en de Vredesbeiaard in de Abdij van Park. 'Dat een stad over vijf beiaarden beschikt is bijzonder. Leuven staat daarmee wereldwijd aan de top van de beiaardcultuur. Sinds kort hebben de stad en universiteit mij aangesteld als curator van de beiaardcultuur van Leuven.'

Reden genoeg voor een feestje, maar dit jaar kon Bar & Bells niet fysiek doorgaan. Naomi Van Laer, coördinator cultuur bij LOKO: 'Dat evenement focust normaal gezien op de klokken en de studenten die de playlist mee bepalen. Daarnaast is er natuurlijk ook de 'bar' op het Ladeuzeplein. Rombouts is ook voorstander van het evenement: 'Bar & Bells is een heel toffe manier om studenten op een relaxte manier kennis te laten maken met de beiaard. Het is voor veel studenten de laatste kans om het er nog eens van te nemen voor de blok.'

Klank en beeld

Als vervangingsprogramma vond vorige week Kot & Klokken plaats. De strandstoelen op het Ladeuzeplein werden vervangen door fauteuils thuis, de 'bar' werd je eigen koelkast en de 'bells' galmden in je woonbubbel. De beiaard kon je horen via een livestream: 'Regelmatig target ik een andere doelgroep. Studenten konden uit een playlist liedjes selecteren en doorgeven', zegt de beiaardier. 'Wie een stem indiende maakte ook kans op een torenbezoek', vertelt Van Laer.

The wild rover, Io vivat en Loch lomond waren de populairste nummers uit de lijst en haalden allen meer dan zeventig stemmen. De livestream werd gemiddeld door zo'n 160 mensen gevolgd. Volgens Van Laer kunnen ze van een succes spreken: 'Het was zeker een geslaagde editie van het online evenement. We hebben veel positieve reacties gekregen. Het was mooi dat we zo de beiaardcultuur nog eens in de verf konden zetten. Bovendien is er door het vleugje muziek weer een dag in coronatijden opgefleurd!'

Via de livestream hoor je de beiaard op een andere manier. Zo hoor je bijvoorbeeld het geluid dat de aanslag maakt van de handen op de stokken; helaas was er soms een internet-hapering merkbaar die in de toren wellicht niet te horen was.

De livestream schakelt bovendien een extra zintuig in: zicht. 'Over de manier waarop een beiaard werkt, hoor ik wilde ideeën', vertelt Rombouts. 'Sommigen denken dat beiaard spelen en klokken luiden hetzelfde is, dat kan natuurlijk niet. Bovendien heeft een beiaard een klavier met stokken, het is dus anders dan de toetsen van een piano.'

Moderne beiaardier

De Leuvense beiaardier staat ervoor bekend niet alleen klassieke, maar ook recentere muziek te spelen. 'Vooral melodische liedjes doen het goed. Bij rock of rap daarentegen is de herkenbaarheid minder.' Zelf speelt de beiaardier graag Bach, maar ook hijo de la luna van Mecano, of het oeuvre van The Beatles of Billy Joel.

'Maar ook Lady Gaga gaat best goed: Bad Romance, Poker Face… Van het elektrogenre is Das Model van Kraftwerk een dankbaar nummer. Het zijn soms liedjes uit onverwachte hoek die goed klinken op de klokken.' Studenten schijnen ook een voorkeur te hebben voor Disneymuziek: 'Uit nostalgie?' vraagt Rombouts zich af.

'Op dat vlak is sociale media een zegen voor beiaardiers: het biedt een rechte lijn naar ons publiek.' Zo krijgen de toehoorders meer inspraak in wat de beiaardier speelt.

Dat Rombouts modern is, merk je niet alleen aan zijn muziekkeuze. Hij livestreamt sinds een jaar meerdere keren per week en post de sessies daarna op YouTube. 'Een filmpje vervangt de echte beiaardbeleving niet. De beiaardmuziek stroomt normaal gezien over je heen, dan heb je de charme meer mee, maar natuurlijk kan niet iedereen altijd op gehoorsafstand van de beiaard zijn.'

Corona & Klokken

De coronacrisis heeft in beperkte mate impact op zijn job: 'Normaliter zijn er torenbezoeken, die vallen nu weg, maar het beiaardspelen is een van de enige culturele activiteiten die kan doorgaan. Bovendien zijn de steden nu stiller en kunnen de mensen beter luisteren; er is ook weinig anders te beleven en dat verhoogt de aandacht voor en de emotionele binding met de beiaard.'

Rombouts oefent deze periode ook meer liedjes in. Voor wie op een wandeling nu wil weten wat de beste luisterplaats is, heeft Rombouts tips: 'Het is goed als je de toren kan zien, dat betekent dat de klank rechtstreeks tot bij jou komt. Ideaal is het theatertje in de tuin van het Erasmushuis. Daar klinkt de beiaard het allermooist en gaan de echte kenners vertoeven.'

De Beiaardcantus viel ook in het water door de strengere veiligheidsmaatregelen. 'Ik vond het jammer dat de cantus in mei niet doorging. We hadden al twee repetities gehad en de playlist stond bijna helemaal vast, maar ik denk dat de ontgoocheling bij de LOKO-medewerkers veel groter was, omdat zij al maandenlang veel energie in de logistieke voorbereiding hadden gestoken. Dit zou mijn zevende Beiaardcantus zijn; ik heb de liedjes intussen voldoende onder de knie.'

Nog een manier waarop de beiaardier studenten bereikt is via zijn maandelijkse wedstrijd. Wie een nummer herkent kan een mailtje sturen naar beiaard@kuleuven.be.