KU Leuven: "Huidige functie Fak Letteren geen probleem voor monument"

Dat de erkenning als monument van Fakbar Letteren op stapel stond, schreef Veto al begin dit academiejaar. Sinds 4 mei is het beschermingsbesluit er (zie kader) en is de fakbar officieel een monument. Het besluit stelt dat extra veranderingen aan de fakbar, oorspronkelijk een woning van architect Louis Van Arenbergh (zie kader), "de beschermde erfgoedwaarden, erfgoedkenmerken en -elementen [moeten] respecteren en ondersteunen." Vooral het beheersadvies dat een "andere, minder belastende functie" het gebouw ten goede zou komen, lijkt niet in de kaart van de fakbar te spelen.

Zeljka Knezevic, hoofd van de divisie Monumenten en Bouwkundig Onderhoud van de Technische Diensten van de KU Leuven, geeft aan dat ze niet meteen dat advies gaat volgen. "Wat ons betreft, is het minder belangrijk welke functie het gebouw heeft dan hoe je ermee omgaat. De fakbar hoeft met andere woorden niet noodzakelijk te sluiten," zegt ze. "Als alle partijen goed samenwerken en op lange termijn het pand goed onderhouden, hoeft de huidige functie geen probleem te vormen."

Volgens Benjamin Muylaert, woordvoerder van Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Geert Bourgeois (N-VA), ligt de bal effectief in het kamp van de universiteit. "Het is louter een advies. De KU Leuven, die eigenaar is van het gebouw, beslist uiteindelijk zelf welke functie het gebouw zal vervullen, zolang die met respect voor de erfgoedwaarde ervan is."

Verfraaiingswerken

In ieder geval loopt het huidige contract tussen de KU Leuven en Fakbar Letteren nog tot 2022. Volgens fakbarcoördinator Maxim Hellemans moeten fakgangers zich geen zorgen maken. Hij wijst erop dat het pand al even op de Inventaris van Bouwkundig Erfgoed staat. "De fakbar werkt al langer samen met monumentenzorg. Ook nu al mogen wij geen beschermde elementen van de fakbar beschadigen. Dit is daar gewoon de officiële vermelding van."

De status van monument betekent wel dat toekomstige veranderingen, van een nieuw likje verf tot grotere verbouwingen, langs het Agentschap Onroerend Erfgoed moeten passeren. "Onze speelruimte wordt kleiner, bijvoorbeeld als we de schilderkleuren moeten vastleggen. Voor veranderingen of verbouwingen moeten we de Commissie Erfgoed consulteren."

Dat bevestigt Kristien Vandebeeck, die opkomt als beheerder van Fakbar Letteren voor volgend academiejaar. "Het vermoeilijkt de zaken als we verfraaiingswerken willen uitvoeren. Daar zouden we redelijk veel toelatingen voor nodig hebben. Dat hoeft uiteraard niet onoverkomelijk te zijn."

Stefaan Saeys, hoofd van de Technische Diensten, vult aan: "Voor al onze geklasseerde monumenten stellen wij een beheersplan op. Voor Fakbar Letteren is dat er nog niet. Als dat er is, kunnen we meer zeggen over hoe we het onderhoud gaan aanpakken en welke restauratiewerken er nog aankomen."

Premies

Muylaert ziet ook voordelen in de huidige functie van het beschermde gebouw. "Er is doorheen de jaren weinig geïnvesteerd in verbouwingswerken, waardoor het pand in een relatief oorspronkelijke staat is. Dat geldt voor zowel de structuur en de indeling als de plafondschilderingen, de stucdecoraties en het binnenschrijnwerk. Tegelijk lijdt het aan slijtage door het intensieve gebruik." Dat werd onder andere duidelijk toen vorig academiejaar een deel van het plafond instortte. "Maar ook een ander gebruik dan het fakleven had dat kunnen veroorzaken."

"Uit ervaring weten we dat je een monument het best kan bewaren als er in geleefd wordt," vertelt Saeys. Vicerector studentenbeleid Rik Gosselink beaamt dat. "Hoe kun je beter een monument onderhouden dan door het een gebruiksfunctie geven? Een fakbar openhouden is een optie, op voorwaarde dat de gebruiker het goed beheert."

Bourgeois' woordvoerder benadrukt nog een opportuniteit, die ook Knezevic beaamt: "De erkenning als monument betekent dat de Vlaamse Overheid mogelijke restauratiewerken kan begeleiden en daarvoor ook premies kan uitreiken."