Zij keerden terug naar de aula: 'Noem me gerust de klas­mama'

Levenslang leren is hip: het aantal studenten op leeftijd aan de KU Leuven blijft toe­ne­men. Waar in 2015 al 184 studenten boven de zestig jaar een opleiding aan de universi­teit volgden, gaat het dit jaar om 303 studenten. Het aantal dertigplussers steeg in tien jaar van 4.690 naar 6.729. 

Bij de studenten boven de dertig jaar aan de UCLL-hogeschool, die in totaal minder inschrijvingen telt dan de KU Leuven, is de stijging nog opvallender. Op tien jaar tijd steeg dat van 513 naar 2.192. Dat blijkt uit cijfers die Veto bij beide instellingen opvroeg.

Het gaat voor alle duidelijkheid niet enkel over bachelors of masters: dertigplussers kiezen ook voor doctoraten, postgraduaten of microcredentials. Misschien zit er ook eentje in jouw aula. Wij spraken met Rik (61), Greet (45) en Juan (66).

Rik (61): 'Het is alsof je elke dag naar de film gaat' 

Meer dan veertig jaar geleden was Rik Geubels al eens student. In 1981 startte hij een opleiding in de klassieke filologie, om het Latijn en Grieks te doorgronden. 'Dat was echt een andere tijd, zonder PowerPoints of computers. Er werd toen nog veel op het bord geschreven.' 

'Maar ik was nog niet volwassen genoeg en toonde te weinig inzet', vertelt Rik. Hij stopte met studeren en zocht een baan. Vijftien jaar lang werkte hij in Brussel voor een mini­sterie, om vervolgens trouw bij de spoor­wegen aan de slag te gaan, tot zijn pensioen in 2023.

Om zijn weekdagen zinvol te vullen, schreef hij zich in voor de opleiding Geschiedenis. 'De lessen zijn erg veelzijdig. Een college over de middeleeuwen, dat is zoals een goede film.' Naar de verschillende papers kijkt hij wat op. 'Daar is het de bedoeling dat je als student zelf aan de slag gaat, en dat maakt het wel wat moeilijker.' 

Momenteel is het behalen van een master­diploma voor hem niet aan de orde. 'Mijn focus ligt op de examens van januari, dan ga ik mijn keuze evalueren', vertelt hij. 'Als die goed meevallen, ga ik voort en doe ik hetzelfde in het tweede semester.'

De combinatie tussen het studeren en zijn sociale leven vraagt wel wat puzzelwerk. Naar jaarlijkse traditie gaat hij begin november op vakantie. 'Dit jaar stond een vierdaagse citytrip naar Madrid op de planning, maar dat zijn natuurlijk vier dagen waarop je zeer weinig kunt studeren.' Vlak na die reis had hij een proefexamen. 'Tijdens de vlucht heb ik nog snel een samenvatting op mijn smartphone doorgenomen.'

Een goede tijdsindeling is voor Rik erg belangrijk. 'Na de hoorcolleges is naverwerking heel belangrijk en tijdens het semester komt het erop neer om bij de les te blijven', zegt hij. 'Ook voor mij vergt een universitaire opleiding heel wat discipline.'

Greet (45): 'Verpleegkundige is de mooiste job van de wereld'

Bezorgd zijn we als we Greet Verbruggen (45) op onze redactie verwelkomen. Of het hier niet te rommelig is? 'Geen probleem, ik heb thuis twee tieners rondlopen', vertelt ze. Bij haar medestudenten staat ze bekend als de 'mama van de klas', vernemen we uit goede bron. 'Als al hun broeken vuil zijn en die gewassen moeten worden, zou ik dat met plezier doen.'

In september startte ze aan de opleiding Verpleegkunde aan de UCLL. Ze kan daarvoor rekenen op financiële steun van het project 'Kies voor de Zorg', dat de beroepsbevolking naar de schoolbanken wil trekken om de tekorten in de zorgsector aan te pakken. 'Ik koos voor deze opleiding vanuit een verantwoordelijkheidsgevoel om daar iets aan te doen', zegt Greet. 

Jarenlang werkte ze in de industrie van de dienstencheques, nadat ze in 2001 haar opleiding Communicatiebeheer had afgewerkt. 'Toen al wilde ik verpleegkundige worden, maar was de situatie omgekeerd: er waren te veel mensen met dat diploma.' 

De lessen van vandaag zien er volgens Greet anders uit dan vroeger. 'Wij hadden destijds vooral hoorcolleges. Nu wordt er veel sneller ingespeeld op het toepassen van de leerstof. En als ik eerlijk mag zijn: ik ga ondertussen trouwer naar de les dan twintig jaar geleden.' 

Tijdens lessen met de gehele richting zit ze steevast vooraan met de andere 'oudjes' van de aula. 'We hebben zelfs een WhatsAppgroepje', lacht ze. Tijdens praktijklessen in kleinere groep komt haar rol als klasmama wel naar boven. 'Maar ik denk dat de mensen die nu achttien zijn, volwassener zijn dan toen ik dat zelf was. Iedereen is erg plichtsbewust.' 

Ondertussen heeft Greet de kriebel van de opleiding volledig te pakken. 'Ik begrijp volledig waarom verpleegkundigen zeggen dat ze de mooiste job van de wereld hebben. Er komt veel bij kijken, maar ik hoop dat ik binnen vier jaar écht als verpleegkundige aan de slag kan.' 

Juan (66): 'Vroeger was het studentenleven veel politieker'

Met enige trots toont Juan Ronco Zapatero ons zijn oude studentenkaart, wanneer we hem opzoeken in het centrum van Leuven. Van 1977 tot 1980 studeerde hij Economie aan de KU Leuven. Sinds vorig academiejaar is hij begonnen aan een master in de Politieke Wetenschappen. 

Na een loopbaan van 32 jaar bij de Europese Commissie sluit die opleiding naadloos aan bij zijn ervaring en interesses, vertelt hij. Nu hij op pensioen is, heeft hij tijd om die kennis in de aula uit te diepen. 'Anders zou ik me toch maar vervelen', lacht hij. 

'Tijdens mijn carrière had ik steeds een puzzel over Europa in mijn hoofd. Nu vallen al die puzzelstukjes in elkaar. Bij de Europese Commissie is je werk soms zo specifiek, dat je een tunnelvisie ontwikkelt. Intellectueel is het daarom zeer boeiend om mijn vorige job te zien door de lens van de Politieke Wetenschappen', legt hij uit.

In zijn omgeving ontving Juan verdeelde reacties over zijn keuze om zijn pensioen in te vullen als student. 'Veel van mijn oude collega’s zouden willen reizen en genieten van het leven, maar anderen vinden het juist een interessante bezigheid. Veel mensen die hun pensioenleeftijd naderen, weten ook nog niet hoe ze hun tijd dan moeten invullen.' 

Daar heeft Juan alvast geen last van, want zijn dagen zijn rijkelijk gevuld met studiewerk. Dit jaar werkt hij aan zijn masterthesis en daarnaast moet hij voor sommige seminaries papers schrijven. 'Ook dat komt er allemaal bij kijken.' Naast het studeren maakt hij graag tijd voor sport. 'In mijn vrije tijd ga ik graag eens een rondje fietsen.'

Ook Juan erkent dat er veel veranderd is tegenover zijn eerste studententijd. Zo is de universiteit volgens hem heel zakelijk geworden. 'Vroeger was het studentenleven veel meer gepolitiseerd. Er waren veel meer betogingen door de sociale spanningen van toen. Maar tijden veranderen.'

HET PUNT VAN DE PROF KRISTOF DE WITTE

'Levenslang leren zorgt voor nieuwe financiële uitdagingen'