editoriaal> Editoriaal
Aandacht is niet genoeg
'Iedereen was op de hoogte, maar er is nooit echt iets aan gedaan.' Zo luidt een van de getuigenissen over grensoverschrijdend gedrag in het kunstonderwijs.
En die vormt geen uitzondering. In de meeste verhalen spelen machtsverhoudingen en angst een grote rol, maar er loopt nog een andere rode draad doorheen: algemene bekendheid.
Bijna een derde van de respondenten uit een enquête van Veto kwam zelf al in contact met grensoverschrijdend gedrag en maar liefst de helft is op de hoogte van grensoverschrijdend gedrag bij vrienden. Sommige studenten schrijven zelfs dat er leerkrachten op de hoogte zijn, maar dat er amper actie wordt ondernomen.
Sinds 2018 is er in België verhoogde aandacht voor grensoverschrijdend gedrag, met name in de cultuursector. Slachtoffers werden gehoord, daders zijn door het slijk gehaald, maar het blijft de vraag of de situatie op het veld verbeterd is. Een beweging steunen is gemakkelijk, consequent in eigen leven naar de principes handelen moeilijker. #MeToo heeft veel ogen geopend die op cruciale momenten gesloten worden.
Hoewel velen het eens zijn dat grensoverschrijdend gedrag een probleem is, blijven structurele maatschappelijke oplossingen uit. Heel wat scholen hebben wel aandacht voor het probleem, maar als puntje bij paaltje komt, hebben veel studenten het gevoel dat ze er alleen voor staan. Geen enkele respondent gaf aan terecht te kunnen bij het gratis nummer 1712, 10% van de respondenten had het gevoel nergens hun verhaal kwijt te kunnen.
Het is een systematisch fenomeen dat exemplarisch is maatschappelijke nalatigheid in sommige kwesties: een gedeeld waardeoordeel leidt niet altijd tot een consequent optreden. Dat is spijtig: iets in kaart brengen is de eerste stap, maar een nutteloze stap als het daarbij blijft. Het is onze gedeelde verantwoordelijkheid om omgevingen te creëren waarin het probleem zich niet meer stelt.
Verbetering komt er pas als op essentiële momenten niet weg wordt gekeken. De campagne #kijknietweg van 1712 is dan ook geen dag te vroeg gelanceerd.
Er is op cruciale momenten cruciale actie nodig, door instellingen maar ook door individuen. Aandacht voor grensoverschrijdend gedrag is niet genoeg.