Protest tijdens vroege uurtjes te­gen besparingen op universiteiten

Wie het hoger onderwijs wil redden, moet zijn wekker wat vroeger zetten. Toen de actie­groep Hoger Onderwijs in Opstand gisterenochtend om acht uur 's ochtends zijn stakings­piket aan het college De Valk op gang trok, trotseerden slechts een vijftal actie­voerders de kou. Eens de vroegste uren gepasseerd waren, steeg hun aantal tot ongeveer 35 man. De actie maakt deel uit van de algemene staking tegen de besparingen van de regering-De Wever.

De aanwezigen viseren met hun actie de aangekondigde Vlaamse en federale bespa­ringen op hoger onderwijs en onderzoek. Concreet probeerden ze dinsdag om personeel en studenten te overtuigen om hun petitie te ondertekenen en deel te nemen aan de betoging tegen de besparingen in Brussel op 11 december. 

'Op die manier proberen we de voorgestelde besparingen af te wenden', klinkt het bij Maïka De Keyzer, coördinator van Hoger Onderwijs in Opstand aan KU Leuven en professor Geschiedenis. De manifestatie werd mee op poten gezet door de ABVV en ACV.

Naast vakbonds­leden troffen we enkele sympathiserende professoren aan en wat leden van Comac, de studentenbeweging van de PVDA. Om elf uur werd de actie beëindigd, waarna nog een korte flyeractie volgde. In de loop van de voormiddag werd ook aan alle andere Belgische universiteiten actie gevoerd.

Gezocht: onderwijsondersteuners

De Keyzer vreest voor een dubbel gevolg van de besparingen. 'In de eerste plaats zal er minder financiering zijn voor onderzoek', klinkt het. Daarom voorspelt ze dat de onderzoeksplaatsen schaarser zullen worden, waardoor de competitie tussen onderzoekers ongezonde proporties zal aannemen. 'De internationale positie van de universiteit kan daardoor in gedrang komen', klinkt het.

Bovendien dreigt binnen de universiteit een scheeftrekking tussen de humane en exacte wetenschappen. 'De federale regering wil qua onderzoek en innovatie vooral de exacte wetenschappen steunen', stelt De Keyzer. Ook professor geschiedenis Johan Verberckmoes, die mee de kou trotseert, heeft daar bedenkingen bij. 'Ik begrijp dat ingenieurs meer technische middelen nodig hebben, maar de humane wetenschappen zijn ook belangrijk.'

Het tweede probleem doet zich voor op het vlak van onderwijsondersteuning. 'Hoewel de KU Leuven nog moet beslissen waar ze precies gaat besparen, vrees ik dat personeelsleden met een deeltijds contract als eerste uit de boot vallen', zegt De Keyzer. Ze heeft het onder andere over praktijk­assistenten en monitoraatsmedewerkers.

Een doctoraatsstudent die deelneemt aan de actie en liever anoniem blijft, kan dat beamen. Door een gebrek aan onderwijs­ondersteuners moeten doctoraatsstudenten volgens hem meer onderwijstaken op zich nemen. Hij vreest dat de nu al hoge student-staff ratio – het aantal studenten per personeelslid – alleen maar zal toenemen, omdat er minder personeel aangeworven wordt. 'De werkdruk zal daarom enkel stijgen.'

Weinig studenten

Hoger Onderwijs in opstand spreekt zich ook uit tegen de verhoging van het inschrij­vings­­geld voor hogere studies. De vijf Vlaamse universiteiten vroegen zo'n verhoging aan bij Vlaams minister van Onderwijs Zuhal Demir (N-VA), die het voorstel meteen afwees. Een dergelijke verhoging zou de democratisering van het hoger onderwijs in gevaar brengen, klinkt het bij Verberckmoes. 'Voor lagere inkomensgroepen kan de verhoging de druppel te veel zijn.'

Toch waren er dinsdag opvallend weinig studenten aanwezig. De Algemene Ver­gade­ring (AV) van de studentenraad van de KU Leuven (Stura) steunt de actie voorlopig niet. De Vlaamse Vereniging voor Studenten (VVS) lanceerde een eigen petitie die de nadruk legt op besparingen op beurzen en het belang van kwaliteitsvol onderwijs.