Wallonië laat de studenten toe die Vlaanderen weigert

505: zoveel plaatsen zijn er binnen zes jaar voor Franstalige nieuwe artsen. Meer dan dubbel zoveel studenten mogen er dit academiejaar starten aan de opleiding. In Franstalig België mag iedereen die geslaagd is op het toelatingsexamen aanvangen met de studies, terwijl in Vlaanderen enkel de beste studenten mogen starten. Zo garandeert Vlaanderen dat er niet meer studenten hun diploma behalen dan het wettelijke quotum.

Het studentenoverschot is niets nieuws. De Franse Gemeenschap laat al lang te veel geneeskundestudenten starten. Het ingangsexamen bestaat zelfs nog maar sinds 2017. Aan het einde van de rit zijn er daardoor consequent te veel Franstalige afgestudeerden. Na getouwtrek deelt de federale regering telkens weer extra vergunningen uit aan de gedupeerde studenten.

Onrechtvaardig

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) reageert misnoegd: 'Ik vind dit vooral bitter voor de Vlaamse studenten die wij elk jaar opnieuw moeten ontgoochelen. Tegelijkertijd blijft men in Wallonië de voeten vegen aan afspraken en kijkt de federale overheid de andere kant op.'

Weyts valt daarmee de Vlaamse toekomstige artsen bij. Jonas Brouwers van de Vlaamse Vereniging voor Arts-specialisten in Opleiding beaamt dat de Franstalige houding frustratie opwekt. De situatie kan ook Vlaamse jonge artsen benadelen: 'Een arts met een RIZIV-nummer kan zich eender waar in België vestigen. Een Franstalige arts kan dus ook in Vlaanderen aan de slag.'

Het overtal opent de deur voor medische overconsumptie, wat ten koste van de sociale zekerheidskas en de gezondheid kan gaan. Dat is een probleem voor alle deelstaten, ook vanwege de gedeelde sociale zekerheid.

Onenigheid in regering

De Franse Gemeenschap heeft voorlopig weinig redenen om minder geneeskundestudenten toe te laten, aangezien de overtallen achteraf bijna standaard geregulariseerd worden. Volgens het regeerakkoord plant de federale regering een 'responsabiliseringsmechanisme', maar Brouwers is sceptisch. 'Daar zijn al jaren plannen voor.'

Het mechanisme is in juni besproken in de regering. De beslissing werd uitgesteld tot eind januari 2022. Het is de vraag wat het responsabiliseringsmechanisme zou inhouden. Krijgt de Franse Gemeenschap in de toekomst boetes voor de overtallen? Of gaat de regering de quota zelf afdwingen? Dan zou de federale overheid enkel de best gerangschikte studenten een RIZIV-nummer beloven.

De kans dat de Franstalige partijen akkoord gaan met zulke plannen lijkt miniem. Het kabinet van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) wou geen commentaar geven.

Vlaanderen zelf niet meer de beste leerling

Volgens VASO moet de federale regering een signaal geven aan de Franse Gemeenschap. 'Dit is lachen met de contingentering', vindt Brouwers. 'Het nieuws komt een maand na het Koninklijk Besluit dat de quota vastlegt.'

Gevraagd of Ben Weyts actie onderneemt, antwoordt zijn woordvoerder dat dat 'vooral een vraag voor de federale minister van Volksgezondheid' is. Toch kan Vlaanderen druk zetten in interfederaal overleg. Het kabinet van minister-president Jan Jambon (N-VA) zegt dat ze 'het bekijken'. 'De federale regelgeving is sowieso duidelijk', stelt Jambons woordvoerder.

Pogingen om Franstalig België in de rang te doen lopen zijn recent misschien moeilijker geworden. Sinds vorig jaar starten er ook in Vlaanderen meer studenten dan de wet toelaat. Weyts noemt dat zelf de 'historische achterstand versneld inhalen', maar Brouwers maakt zich zorgen. 'Al moet ik toegeven dat we globaal binnen het quotum van twintig jaar blijven.'