Minder prul aan de KUL: onze gadgetcultuur schaadt de planeet

Een potlood, een drinkbus, een brooddoos, een sleutellint, drie goodiebags en zowaar een zweetdoek. Als het trofeeën waren, zou ik trots zijn. Jammer genoeg zijn het de gadgets die ik als bachelorstudent aan de KU Leuven bij verschillende gelegenheden onvrijwillig verzameld heb. 

Kleine attenties geven zit ingebakken in onze koopcultuur. Als klein geschenkje voor een verjaardag of op een feest, of gewoon omdat het kan, geven we graag een petit rien. Voor een klein budget is het echter niet zo eenvoudig om iets te kopen dat nuttig en zinvol is. Dat vinden we meestal niet zo erg, liever iets dan niets.

Grabbelzakjes

Met kleine attenties proberen organisaties hun zichtbaarheid te vergroten en zieltjes te winnen. Dat is hun volste recht, want opvallen in een bruisende studentenstad is nu eenmaal een opgave. En wie krijgt er niet graag iets gratis en voor niets in de handen gestopt, misschien zelfs met een vriendelijke glimlach erbij?

Het probleem is dat attenties of gadgets over het algemeen niet duurzaam zijn. Meestal zijn het prullaria van de goedkope soort en gadgets van organisaties zijn meestal van kunststof. Toegegeven, goodiebags zijn niet van plastic en zijn soms bijzonder handig. Maar ik ben ook weer geen collectioneur van grabbelzakjes en ik heb er ondertussen wel genoeg.

Daarmee is de kous nog niet af: attenties zijn vaak spullen die je niet voor jezelf zou kopen. Waarschijnlijk is dat zo omdat je ze zelf niet zou gebruiken. Dingen geven die waardeloos zijn zonder de toegevoegde waarde van de geste, is geen goed plan. Het is niet duurzaam en komt de planeet duur te staan.

Ook de KU Leuven durft al eens een bedankje uitdelen aan haar medewerkers. Vorig jaar deelde ze naar aanleiding van haar zeshonderdjarig bestaan Trivial Pursuit-spelletjes uit aan haar werknemers. Het jubileum was ook de aanleiding voor het uitbrengen van een reeks t-shirts, balpennen, postzegels, drinkbussen, goodiebags, exclusieve pennen, mokken, munten, tasjes (gemaakt van gerecycleerd materiaal!), en wenskaarten.

Symbolische geste

Dan denk ik bij mezelf: zijn gadgets het nog waard? Als het gaat over zeshonderd jaar KU Leuven-pinnen die geschikt zijn voor eenmalig gebruik, zeg ik nee. En stickers van allerlei studentenverenigingen zullen weliswaar nog lang toiletdeuren van de Alma sieren, maar hebben verder enkel toekomst als klevend afval.

Wat zou het een grote stap voorwaarts zijn om met z'n allen afstand te doen van de gadgetcultuur. Dat wil zeggen: stoppen met gadgets uit te delen, te kopen en weg te gooien en op zoek gaan naar symbolische gestes met dezelfde gevoelswaarde. Een persoonlijk tekstje, een gebakje, wat muziek, is minstens even memorabel als al die kleine snuisterijen tezamen. 

Voor de universiteit is het een unieke kans om zich te onderscheiden. Via infodagen en congressen bereikt ze een heel groot (internationaal) publiek en kan ze een krachtig statement maken: duurzaamheid betekent meer dan elk project met groene verf overgieten. Het zeshonderd-jaar-tasje van gerecycleerd materiaal is alvast een prachtig voorbeeld van hoe het beter kan.

Pieter-Jan Bossuyt is redacteur Onderzoek en student Ingenieurswetenschappen.