Studiepunt? ISP? Mijlpaal? De woordenschat van het hoger onderwijs voor je uitgelegd

Een vak dat je volgt in het hoger onderwijs wordt een opleidingsonderdeel (OPO) genoemd. Ieder OPO komt overeen met een aantal studiepunten, meestal vier of zes. Elk studiepunt staat voor 25 tot 30 uur die je in het vak moet investeren door naar de les te gaan, te blokken en taken te maken. Veel vakken lopen dus op tot meer dan honderd uur intensief werken. 

Begin je als student voor het eerst aan een opleiding in het hoger onderwijs, dan beschik je meteen over 140 studiepunten. Voor elk vak dat je begint, zet je het betreffende aantal studiepunten in. Slaag je voor het vak, dan krijg je ze terug, eventueel na een herexamen. De eerste zestig studiepunten waarvoor je slaagt, verdien je zelfs dubbel terug. Haalde je doorheen je carrière te veel onvoldoendes en heb je geen studiepunten meer, dan kan je geen nieuwe vakken opnemen, tenzij je studiepunten aankoopt. 

In totaal bestaat je eerste jaar aan de universiteit uit zestig studiepunten. Tot die som kom je door de vakken van het eerste jaar aan te duiden in je Individueel Studieprogramma (ISP) op Toledo, de digitale leeromgeving van de KU Leuven, een soort Smartschool voor gevorderden. Je ISP kan je voorlopig opslaan of definitief indienen. In dat laatste geval kan je je vakken voor dat semester niet meer wijzigen.

Ben je een eerstejaarsstudent? Dan moet je je bij het invullen van je ISP meestal geen zorgen maken, tenzij je over vrijstellingen beschikt. Daarbij moet je een vak niet meer afleggen door eerdere studies of ervaring. 

Help! Examens

Aan je ISP is je examenplanning verbonden. Ook dat vind je op Toledo als Individueel Examenrooster (IER). Voor heel wat examens moet je je in je IER individueel inschrijven met een simpele muisklik, soms kan je zelfs kiezen tussen verschillende data. In je IER staat ook de locatie en het uur van je examen, een ideaal overzicht voor tijdens de drukke blokperiode. 

Eens die examens afgerond zijn, krijg je je resultaten in een overzicht op Toledo. Dat is bijzonder spannend, zeker in je eerste jaar. Voor alle zestig studiepunten van dat eerste jaar moet je dan ook binnen de twee academiejaren slagen. Dan heb je je eerste mijlpaal verworven. Als je die in het eerste jaar behaalt, ben je voor even gerustgesteld. Lukt dat niet, dan krijg je een nieuwe kans in je tweede jaar. 

Slaag je na twee jaar niet voor alle eerstejaarsvakken, dan mag je die opleiding niet verderzetten. Met het mijlpaalsysteem loste de Vlaamse regering een aloud probleem op: vroeger moesten heel wat studenten in hun derde jaar nog slagen voor een eerstejaarsvak. 

Bovenop die mijlpaalregeling komt nog eens de '18 studiepuntenregel': als je op het einde van je eerste bachelorjaar voor minder dan 18 studiepunten van de 60 bent geslaagd, moet je stoppen met de opleiding. Zonder tweede kans. 

Help! Ik ben nipt gebuisd

Maar je mijlpaal behalen kan ook met een buis. Dat hangt af van je resultaat en heb je niet zelf in de hand: in je eerste jaar beslist de examencommissie van de universiteit om je te delibereren of niet. Voor zo'n deliberatie heb je alvast minimaal een gemiddeld percentage van vijftig procent voor al je vakken van het eerste jaar nodig. 

Haal je dan één zeven op twintig en ben je op de rest geslaagd, dan behaal je toch je mijlpaal en moet je dat vak niet opnieuw volgen. Ook bij twee keer een negen, twee keer een acht of de combinatie van een negen en acht kan je, zonder andere buizen, gedelibereerd worden. 

Het concept van 'tolereren' vervangt dat van 'delibereren' tijdens je tweede en derde jaar. Dan kan je kiezen of je een examen met een acht of negen op twintig opnieuw aflegt, of tolereert en niet meer moet afleggen. Belangrijk! Je kan niet onbeperkt tolereren: het tolerantiekrediet aan KU Leuven bedraagt twaalf studiepunten. Een vak tolereren kost evenveel tolerantiepunten als het studiepunten waard is.

Opgelet! Voor sommige vakken moet je slagen om je diploma te verkrijgen. Meer informatie daarvan vind je op de ECTS-fiche van het vak op de website van KU Leuven. Die fiche geeft voor ieder OPO de docent en lesmethode, maar ook de vorm van het examen en uitleg over herkansingen.