'Twee tot zeven procent van de studenten deed ooit aan sekswerk'

'I can fly you over to Milan twice a month'. Zelfs zonder een berichtje te sturen krijg je met een profiel op een sugardatingsite het ene na het andere verzoek. Een deel stuurt van over de hele wereld: Abu Dhabi, Singapore en New York passeren de revue. Maar ook Leuven is populair met 43 actieve profielen: 'Er rijdt een bus die stopt op 50 meter van mijn deur. Het is zo koud...ik doe een poolparty in het verwarmd zwembad van mijn villa........kom je af?'

De gehoopte afspraakjes zijn in praktijk geen onschuldige zwembadfeestjes. Sugardating is een vorm van sekswerk die het midden houdt tussen prostitutie en escortservices. 'Het hangt ervanaf hoe je prostitutie definieert', meent Martine Claeyssens van Violett, een organisatie die medische en sociale hulp biedt aan sekswerkers in Vlaanderen. 'Sugardating bevindt zich op de dunne lijn tussen het datinggebeuren en sekswerk. Niet alle sugarbabies identificeren zich als sekswerkers.' Sugardating is voor de meesten dan ook meer een bijverdienste dan een concreet beroep.

Studenten als doelgroep

Als jonge maar financieel zwakkere groep zijn studenten een ideale doelgroep voor sugardating. België zit met zijn omringende buurlanden aan 2 tot 7 procent van de studenten die zeggen dat ze ooit aan sekswerk hebben gedaan, vertelt klinisch seksuoloog Sam Geuens. 'Dat gaat van fysieke seks tot webcamstrippen. Wat je ziet, is dat studenten gemakkelijker in een idee van sugardating terechtkomen dan in andere vormen van regulier sekswerk.'

Sugarboy Tristan* weet dat er in Leuven heel wat meisjes in het milieu zitten. 'Ze hebben wel concurrentie met de privé-ontvangsters, maar hun leeftijd spreekt enorm aan. Studenten hebben altijd de kans casual te daten voor geld. In andere steden als Antwerpen is het fenomeen wel nog veel groter dan in Leuven.'

Historica Magaly Rodriguez Garcia, gespecialiseerd in prostitutie, is daar niet over verbaasd: 'Je kan snel veel geld verdienen met sugardating en andere vormen van prostitutie. Als je met een studentenjob bij een winkel of een café een paar honderd euro verdient, dan kan de keuze voor sugardating of escortwerk snel worden gemaakt.' Een afspraakje met de juiste sugardaddy of sugarmommy kan gelijk staan aan een maandloon. 'Ik wil dit helemaal niet promoten, maar de economische logica achter sugardating is heel duidelijk.'

Voorbij de clichés

Studenten in armoede blijken niet de eerste doelgroep. 'Vaak gaat men het eerder doen om de materiële levensstandaard te verbeteren', getuigt Claeyssens van Violett. Dat is een verschil met landen waar het inschrijvingsgeld veel hoger ligt: 'Een studie in Engeland laat zien dat daar veel meer de financiële noodzaak speelt in het uitoefenen van sekswerk, omdat de studiegelden daar veel hoger liggen.' Voor landen als België zou het eerder om een goede bijverdienste gaan.

Volgens Sam Geuens is een financiële wens niet altijd de eerste drijfveer: 'Die financiële motiveringen komen niet vaker voor dan de motiveringen vanuit persoonlijke interesse, nieuwsgierigheid et cetera.'

Hij wil ook het cliché ontkrachten dat sugardating en bredere vormen van studentensekswerk vooral draaien om de uitwisseling tussen jonge meisjes en oude mannen: 'Iedereen denkt bij studenten en sekswerk aan het stereotiepe beeld van een jong meisje. Maar uit onze cijfers komt heel duidelijk naar voren dat de helft of meer van de actieve studenten jongens zijn.'

Stigma

Sugardating is strikt genomen legaal, maar net als bij prostitutie is de organisatie ervan verboden. Het gedoogbeleid dat de overheid daarover hanteert, leidt echter tot minder bescherming voor de sekswerker zelf. Professor Rodriguez Garcia maakt zich vooral om die reden zorgen: 'De staat zou er eigenlijk beter aan doen om prostitutie te erkennen om de nodige bescherming te kunnen bieden aan sekswerkers, sugarbabies, toyboys en dergelijke. Als er iets gebeurt met die jonge vrouwen en mannen, zitten ze in een limbo.'

Om de sector minder aantrekkelijk te maken, ziet de staat wel toe op de winsten die de sector biedt. 'Sugardating is prostitutie, hoe je het ook draait of keert. Als zwartwerk is het strafbaar', getuigt Tristan. 'Wanneer ze erachter komen dat je geld vraagt voor seks, kun je in de problemen raken met de fiscus. Daarom zet je best nooit prijzen op de site maar enkel in chat- en telefoongesprekken.'

Claeyssens ziet een probleem in het stigma dat rond sekswerk heerst: 'Mensen begeven zich op een pad waar sprake is van maatschappelijke afkeuring. Het verborgen leven dat ze daarom vaak moeten leiden, is een van de grote moeilijkheden.' Die verborgenheid kan aanleiding zijn tot misbruik. Claeyssens: 'Omdat sugarbabies kwetsbaar zijn door het willen verborgen houden van hun activiteit, kunnen ze chanteerbaar zijn en kan dat de deur openzetten voor misbruik.’

Omdat sugardating meer dan andere vormen van sekswerk een nevenactiviteit is, identificeren sugarbabies zich identiteitsgewijs niet als sekswerkers. Rodriguez: 'Sugardating geeft meer dan klassieke prostitutie de indruk van het authentieke; het normaliseert meer de relatie. Je zit aan tafel met een jonge dame of heer en je weet dat die persoon geen doorwinterde sekswerker is. Dat maakt het natuurlijk iets unieker of spannender en dat is ook waar klanten naar op zoek zijn.'

Slechte vertegenwoordiging

De verhalen van sugardating raken op die manier wel minder snel bij organisaties zoals Violett, terwijl ze daar volgens Claeyssens wel een plaats hebben: ‘Voor ons is er geen onderscheid: wie via die weg seksuele diensten aanbiedt, kan ook bij ons terecht.’

Volgens Sam Geuens kan dat lastig zijn: 'Omdat een groep zich niet identificeert als sekswerker, maar wel dat soort activiteiten bedrijft, bestaan er geen specifieke organisaties om die mensen hulp te bieden. Dat betekent dat zij een persoonlijke drempel over moeten om naar een huisarts te gaan als ze bijvoorbeeld een soa screening nodig hebben of zich niet goed voelen.'

Van 'problemen' wenst Geuens niet te spreken. Zelf gaf hij in Groot-Brittannië therapie aan studentensekswerkers: 'Mensen denken dan opnieuw heel stereotiep dat studenten die bezig zijn met sekswerk en de stap naar hulp zetten waarschijnlijk aan het verdrinken zijn en zoeken naar stopzetting. Dit terwijl 8 of 9 op 10 van de mensen die ik behandelde absoluut niet de vraag hadden hen te helpen te stoppen. Ze vroegen hulp om hun sekswerkjob te combineren met hun studie, persoonlijke leven, vrienden en familie; in principe dezelfde vorm van stress die elke andere job met zich meebrengt.'

Volgens hem is een betere regularisering voor heel de sekswerksector de eerste stap. 'Als dat heldere statuut er zou zijn, zouden mensen die actief zijn in sugardating misschien ook sneller zeggen dat ze onder de noemer 'sekswerk' vallen. Dat heeft administratieve en andere voordelen.'

Een mogelijk nadeel is dat je dan zelfstandig sekswerker op je cv hebt staan bij een eventuele carrièreomschakeling. Maar regularisering en specifieke statuten voor bijvoorbeeld sugardating kunnen een einde maken aan de grijze juridische en identitaire zone waar sugarbabies zich op dit moment in bevinden.

* Tristan is een gefingeerde naam.