Auteurs Koen Pee­ters en Ines Minten geven boekentips

Koen Peeters
De duivel op de heuvels — Cesare Pavese

Wanneer we Koen Peeters vragen om een boek uit te lichten, komt hij voorbereid met een gevuld A4'tje uitleg over De duivel op de heuvels van Cesare Pavese. Hij haalt zowel de originele Italiaanse tekst als een Nederlandstalige vertaling van het boek boven en begint licht smachtend de eerste zinnen in het Italiaans voor te lezen. Hij vertaalt: 'We waren heel jong. Ik geloof dat ik dat jaar nooit sliep. Maar ik had een vriend die nog minder sliep.'

Zo heeft ook Peeters het boek gelezen: 'Ik lees dan een pagina in het Italiaans en dan zoek ik die in het Nederlands.' Enkele jaren volgde hij Italiaanse lessen: 'Ik versta het een beetje, maar niet goed genoeg.' Desondanks herkent hij de schoonheid.

'En waarom vind ik dat zo schoon?' bevraagt Peeters zichzelf. 'Omdat het Italiaans is natuurlijk.' Hij bekent zijn 'foute' liefde voor Italiaanse schlagers en nodigt ons uit om Gocce di mare van Peppino Gagliardi op Youtube te zoeken. 'Daarover gaat dit boek van Pavese: smachtende jongemannen, slenterend in Italiaanse voorsteden.'

SWOT-analyse van de jongvolwassenheid

In het boek herkent Peeters hoe het voelt om jong te zijn. Hij spreekt over een verlamming door overvloed aan keuzemogelijkheden: 'Alles kan nog, maar het leven dreigt steeds sneller zijn veelbelovendheid te verliezen.' Hij vat die gevoelens samen als 'de universele SWOT-analyse van de jongvolwassenheid'.

Peeters heeft het boek voor de eerste keer gelezen toen hij op middelbare leeftijd was. 'Het feit dat ik het boek zo mooi vind, is natuurlijk omdat ik niet meer jong ben', vertelt hij. 'Als je daar helemaal in zit, dan voel je dat niet.'

Die betekenis schrijft Peeters toe aan heel het oeuvre van Pavese. 'Ik heb het gevoel dat zijn romans en gedichten heel vaak gaan over de elektriciteit tussen mensen', vertelt Peeters. Volgens hem gaat het over hoe de toekomst zuigt en tegen het verleden in trekt, alsook over de onmogelijkheid van de condition humaine.

Een laatste reden waarom Peeters het boek koos, is omdat hij deze zomer plant om op reis te gaan naar Piemonte, waar de wijngaardlandschappen een belangrijke inspiratiebron van Pavese waren. Op de vraag of hij van plan is om het boek daar opnieuw te lezen, antwoordt Peeters kort en bondig: 'Absoluut.'

Ines Minten
Circe —  Madeline Miller 

Ook Ines Minten is van plan om haar gekozen boek opnieuw te lezen. 'Ik lees boeken niet vaak een tweede keer, maar bij Circe van Madeline Miller overweeg ik dat wel', zegt ze. Zeker met het oog op de recente ontwikkelingen op wereldvlak en de positie van vrouwen wereldwijd, vindt Minten het noodzakelijk om het boek opnieuw vast te nemen. 

Circe is een hertelling van een verhaal uit de Griekse mythologie, waarin Circe steeds een nevenpersonage is. 'In die tijd was het heel gebruikelijk dat vrouwen de side characters waren in die grote heldenverhalen.'

'Maar Miller heeft haar nu herwerkt tot hoofdpersonage en heeft haar van een verschrikkelijke heks omgevormd tot een heel menselijk en gelaagd personage', zegt Minten. Zelf is ze dan ook dol op nevenpersonages: 'Ik stel me dan de vraag waarom net dat personage slechts een side character of de underdog is, en waarom de held de held is?'

Daarnaast was vooral het vrouwelijk perspectief heel verfrissend. 'Je groeit op met die oude verhalen en neemt die ook zo aan. Gelukkig is het stilaan aan het veranderen, maar we stelden ons vroeger veel minder snel de vraag waarom het steeds mannelijke helden zijn in die heldenverhalen.'

Hertellingen van de Griekse mythologie

Circe was niet het eerste boek dat Minten las van Miller, daarvoor las ze al Song of Achilles. Dat boek vond ze toen zo goed, dat ze besloot om Circe te lezen. 'En dat was nog beter', zegt ze. 'Ik vond het heel interessant en zo goed geschreven. Ik kijk dan al uit naar haar volgende boek.' Ook de geloofwaardigheid van Circe was een grote meerwaarde. 'Vaak denk je bij hertellingen "Wat voor verhaal is dit?" Maar bij Miller heb je dat niet.'

Ook heb je volgens Minten geen voorkennis nodig om het verhaal te begrijpen. 'Het is natuurlijk interessant om bepaalde personages te herkennen, en dan is het goed om die voorkennis te hebben. Maar ik denk dat zelfs mensen die niets kennen van de Griekse mythologie, mee zullen zijn met dit verhaal.'

Volgens Minten gaan oude verhalen vaak over universele dingen, maar hebben die wel regelmatig een nieuw perspectief nodig. 'Daarom is het goed om die opnieuw te bekijken in de context van de hedendaagse samenleving', zegt Minten. Ze heeft dan ook een grote interesse in hertellingen. 'Mijn tweede optie voor deze rubriek was Hamnet van Maggie O'Farrell, wat ook een soort hertelling is, maar dan van de biografie van Shakespeare, waarin O'Farrell de geest van diens rijke taal prachtig oproept.'