RECENSIE IFTF
Gaslight, gatekeep, girlboss met een kanttekening: VRG werpt een nuchtere blik op emancipatie
VRG neemt je mee naar 1748, waar de intriges van een keiharde dame de sociale orde op stelten dreigt te zetten. Vooral als het blijkt dat er andere spelers in het spel zijn.
Het jaar is 1748, de setting de woonkamer van de adellijke familie Artois en de cast een huishouden van complexe figuren die allemaal hun eigen doel nastreven. Vanaf de eerste monoloog is het al meteen duidelijk waar het zelfgeschreven stuk van VRG om draait: familie, dood en erfenis.
Wanneer boven en beneden botsen
In De vrouwen van Artois verkent regisseur Lucas Beirinckx de dynamieken tussen een achttiende-eeuwse adellijke familie en hun omgeving op een komische, maar toch diepgaande manier die meeslepend wordt neergezet door de acteurs. De personages zijn bijna wanhopig aan het zoeken naar zowel bevrijding als behoud van traditie en regels.
Dat het toneelstuk van de rechtenkring allerhande vragen rond recht, autoriteit en macht verkent, verbaast waarschijnlijk niet. Wat misschien wel verrast, is dat de antwoorden op die vragen ontnuchterend en zelfs licht pessimistisch zijn. In tegenstelling tot wat de synopsis doet vermoeden, is De vrouwen van Artois geen girl power-verhaal, maar een complex familiedrama over macht en egoïsme.
De vrouwen van de familie Artois mogen dan wel centraal staan, die centrale positie wordt continu in vraag gesteld door hooggeboren mannen, hun vrouwelijke bediening en sociale klimmers in de familie. Zo creëert het stuk een verbreed pride and prejudice-esque conflict waarin het lot van de vrouw in een oneerlijke wereld centraal staat.
Een diepgaand plot met plaats voor rust en vermaak
Ondanks die stevige kost is het stuk een explosief drama met een denderend plot. De verschillende personages hebben glasheldere doelen en de intriges doorheen het stuk provoceren doelgericht spanningen tussen man en vrouw, adel en werkvolk, traditie en vernieuwing. De spanningen tussen familieleden, bedienden en leden van de hoge klasse doen het publiek zich afvragen wie nog te vertrouwen is. Elk personage heeft haar eigen doeleinde en iedereen lijkt bereid alles op te offeren om zichzelf te redden.
Het conflict van autoriteit wordt ook verkend via de vertellerspositie, die aanvankelijk verwoord wordt door Anna, een dienstmeisje dat ervan droomt om ooit actrice te worden. Haar monologen tot een 'ingebeeld' publiek breken the fourth wall op een verrassend creatieve manier. Later zorgen deze momenten voor meer ingetogen scènes waarin de hooggeboren zussen hun persoonlijke gevoelens en gedachten delen.
Het stuk is echter niet alleen weggelegd voor ernstige mensen. Ondanks de serieuze thema's heeft het stuk voldoende humoristische noten. Het publiek kan zich geregeld amuseren met woordgrappen, komische flaters en herkenbare typetjes.
Sterke setting, nog sterkere acteurs
De rijke setting, prachtige kostuums en omnipresente muziek van Antonio Vivaldi helpen enorm bij het scheppen van de juiste mood. Vooral de acteerprestaties spelen daarbij een grote rol, niemand valt een moment uit hun rol. Elk van de studenten zet zijn personage duidelijk op de planken. Zo ontplooit het plot zich op een behapbare manier. Dat betekent trouwens niet dat het verhaal geen onverwachte wendingen neemt.
In het kort is De vrouwen van Artois een dynamische verkenning van macht en zelfbeschikking met de boodschap dat, als we de samenleving willen veranderen, we dat best voor elkaar doen en niet alleen voor onszelf.
Gezien op maandag 5 mei in De Koelisse.
