ANALYSE RECTORVERKIEZINGEN
Welke vrouw zal de KU Leuven leiden?
De eerst ronde van de rectorverkiezingen leverde nog geen winnaar op, al staat het wel al vast dat de KU Leuven een vrouwelijke rector krijgt. Een tweekamp tussen Severine Vermeire en Tine Baelmans moet beslissen wélke vrouw het wordt.
Severine Vermeire trekt aan het langste eind tijdens de eerste ronde van de rectorverkiezingen. Ze kreeg 944 gewogen stemmen achter haar naam, goed voor omgerekend zo'n 45 procent. Daarmee haalt ze afgemeten de beste score van de drie, maar nipt onvoldoende voor de vereiste 50+1 meerderheid om in de eerste ronde rector te worden.
Tine Baelmans gaat samen met haar door naar de tweede ronde. Tussen de twee vicerectoren werd het nipt. Baelmans behaalde 592 gewogen stemmen, of 27,91 procent. Lievens slechts 21 stemmen minder, goed voor 26,92 procent. De KU Leuven krijgt dus al zeker een vrouwelijke rector. Dat is voor het eerst in haar geschiedenis, en wel in het feestjaar rond 600-jaar KU Leuven.
De tweede ronde gaat door op 19 en 20 mei. Is er dan wel een absolute meerderheid voor een van de kandidaten, dan weten we dinsdagavond wie de volgende rector wordt. Anders volgt een derde ronde op 26 en 27 mei die hoe dan ook beslissend is.
Gelijkaardig profiel
De vraag is nu of de waardeverhoudingen zich doortrekken in de tweede ronde. Baelmans en Lievens traden aan met een erg gelijklopend profiel. Beiden teerden op hun beleidservaring – ze zaten alletwee acht jaar in het bestuur van huidig rector Luc Sels – én kwamen uit dezelfde wetenschapsgroep. Vermeire daarentegen kwam als arts uit grootmacht Gasthuisberg en profileerde zich als 'frisse wind' en 'kandidaat van de basis'.
Ook inhoudelijk lagen Baelmans en Lievens dichter bij elkaar dan Vermeire, al gaf Lievens zijn plannen vaak nog wat radicaler vorm. Wilde Baelmans het debat voeren over basisfinanciering of stap-voor-stap aan een herindeling van het academiejaar werken, dan waren die hervormingen voor Lievens een absolute must. Vermeire gaf op beide strijdpunten dan weer aan dat een hervorming geen prioriteit was, of onrealistisch.
Vermeire positioneert zich als uitdager, maar ook Baelmans nam af en toe de buitenbaan
Die positie was voor zowel Lievens als Baelmans een handicap: ze moesten zich profileren ten opzichte van elkaar, maar waren te gelijkaardig om dat erg geloofwaardig uit te spelen. Dat valt het hardst op in de communicatie van Baelmans. Ze benadrukte de voorbije weken vooral de verschillen met Lievens, maar geeft nu ook openlijk toe hoezeer de twee programma's op elkaar gelijken – in een poging om heel wat van de aanhangers van de andere vicerector voor zich te winnen.
Of ze die boodschap nog verkocht krijgt aan de kiezers van Lievens tijdens de extra campagneweek? Het verschil tussen Baelmans en Vermeire is groot, en zonder ongelukken lijkt het ernaar dat Vermeire het pleit uiteindelijk zal winnen.
Wie is de uitdager?
Door het afvallen van Lievens verliest de campagne wel haar gangmaker. Inhoudelijk bleef het bij de twee anderen meer op de vlakte. De campagne vernauwde al grotendeels tot een strijd over stijl en door het overleven van Baelmans en Vermeire lijkt dat niet heel erg te zullen veranderen.
Opvallend genoeg volgt er zo een tweekamp in de tweede ronde tussen kandidaten die zich beiden wat als uitdager en frisse wind willen profileren. Baelmans gaf in haar eerste reactie al aan dat 'een frisse wind niet altijd een nieuwe wind moet zijn', en voor Vermeire is het haar voornaamste campagnepunt.
Baelmans staat voor een grote opgave, Vermeire moet vooral opletten niet te struikelen
Als uitdager ligt die positie Vermeire het best. Ze wil minder controle en meer vertrouwen en zet in op administratieve vereenvoudiging. 'Na acht jaar is het goed geweest met dit beleid', klonk het. Maar ook Baelmans nam af en toe de buitenbaan. Met haar betoog voor een 'cultuuromslag' en meer dialoog enerzijds, en haar scherpere standpunten over samenwerking met Israël anderzijds nam ze wat afstand van het huidige bestuur.
Tegelijkertijd vielen noch Vermeire, noch Baelmans het gevoerde beleid helemaal af. In hun programma staan, op een uitzondering na, geen grote omwentelingen te lezen, en al zeker geen revolutionaire ideeën. Logisch voor Baelmans, die vicerector was, maar ook Vermeire wordt door insiders gelinkt aan de huidige rector. Hij vroeg haar twee keer om vicerector te worden, en door verschillende bronnen wordt bevestigd dat ze zijn voorkeurskandidaat is. Sels en Vermeire ontkennen weliswaar dat er steun zou zijn.
David tegen Goliath
Het valt af te wachten hoe de kandidaten omgaan met de extra week die er aan de campagne gebreid wordt. Vermeire begon aan de kiesstrijd als David tegen Goliath, met twee ervaren bestuurders aan de overkant. Maar een goede voorbereiding, geoliede communicatie en steun uit verschillende geledingen aan de top van de KU Leuven gaven haar kandidatuur momentum.
Daardoor zijn de rollen nu omgekeerd. Baelmans staat voor een grote opgave om heel wat van de Lievenskiezers te overtuigen en de kloof met haar tegenstander te verkleinen. Vermeire moet dan weer vooral opletten niet te struikelen en lijkt meer te moeten inzetten op geen kiezers verliezen dan op het verwerven van vele nieuwe stemmen.
De studentenstem ligt in ieder geval al vast. Zij konden immers stemmen tot en met 6 mei en moesten daarbij een rangschikking geven van alle kandidaten. Wie Lievens bovenaan plaatste, geeft hun stem nu door aan de tweede in de rangschikking.
