RECENSIE IFTF BABYLON
Een vervloekt intrigerende nacht
Met het mystieke stuk Arabische Nacht doet Babylon een gooi naar de prijzen op het Interfacultair Theaterfestival (IFTf). Het is in ieder geval een lovenswaardige poging.
De kamelen manifesteren zich enkel in de vorm van sleutelhangers en er zijn geen gesluierde Sheherazades of zandbakken op het podium te zien in Babylons Arabische Nacht. Wel staan er vijf acteurs die op het eerste gezicht doorsnee bewoners van een aftands appartementsgebouw lijken. De ietwat vervallen Zwartzusterkapel leent zich daar perfect voor.
De intriges worden echter al snel op je afgevuurd en de acteurs zorgen ervoor dat je vanaf het begin op het tipje van je stoel zit. Waar is het water op de achtste, negende en tiende verdieping waar de conciërge zo angstvallig naar zoekt gebleven? Waarom is de slapende laborante zo onweerstaanbaar? En waarom slaat bij elke kus het noodlot toe?
Ingewikkeld maar glashelder
Met een ingewikkeld stuk vol met bliksemsnelle dialogen, gedachtesprongen en dromen, dat bovendien over tien etages heen gespeeld moet worden, heeft Babylon zich een heuse opdracht op de hals gehaald. Het is gemakkelijk om aan zo'n razend tempo uit de bocht te vliegen, maar niets blijkt minder waar. Chaotische dialogen, afgewisseld door serene momenten die begeleid worden door geruststellende muziek, zorgen ervoor dat het stuk nooit stilvalt of overweldigend wordt.
Terwijl een bedrogen geliefde haar overspelige gemaal met een mes over de verschillende etages heen achterna zit en de adrenaline door de zaal jaagt, beleeft een ander personage een serene transcendente ervaring. Het contrast zorgt voor een zeer verteerbare theaterervaring die je ondanks de vele indrukken niet overrompelt.
Hoewel het een zeer serieus stuk is, slaagt Babylon erin om door middel van tempo en dialoog ook een lach aan het publiek te onttrekken. Zo zijn de geliefden die elkaar continu tragisch mislopen door een samenspel van vastlopende liften en trappenhallen frustrerend grappig. De acteurs spelen echter zo sterk, dat ze je ook zonder humoristische component altijd geboeid weten te houden. Elke beweging en elke dialoog is tot in de kleinste details uitgewerkt. Zelfs de kostuums lijken opzettelijk sober gehouden om de aandacht niet af te leiden van de acteerprestaties.
Babylon toont dat het mogelijk is om met beperkte middelen prachtige illusies te creëren
Dat hoge acteerniveau is ook wel nodig, gezien het ingewikkelde script. Het verhaal is soms moeilijk te volgen wegens de snelle overgangen tussen herinnering, heden, mijmering en droom. Daarbovenop speelt elke acteur nog eens zijn eigen verteller, waardoor de grens tussen dialoog en gedachtegang soms dreigt te vervagen. Hoewel die complexiteit snel voor verwarring kan zorgen als je even niet oplet, houdt Babylon je anderhalf uur lang onophoudelijk bij de pinken. De vele verbale en fysieke bewegingen op het podium helpen daarbij.
Toneel op hogere niveaus
Door de indrukwekkend sterke uitvoering van hun complexe stuk, komt Babylon met momenten dicht in de buurt van een professioneel gezelschap. Door het hoge niveau merk je echter wel snel wanneer iemand iets zwakker speelt of een foutje maakt. Toch komt dat zelden voor en dat is op zich al een hele prestatie, gezien het tempo van de dialogen en de ingewikkelde monologen.
Maar ook letterlijk wordt er op een hoger niveau gespeeld. Babylon maakt op fenomenale wijze gebruik van de ruimte en de structurele elementen in de Zwartzusterkapel, zoals het balkon dat omgetoverd wordt tot dakterras of de kerkingang die als lift gebruikt wordt. Ook de geïmproviseerde trappenhal waar eenieder bezweet uitkomt, is een absolute meerwaarde voor het stuk.
Door in wijzerzin of tegenwijzerzin achter een doek op een tafel te klimmen, wordt op een eenvoudige manier de illusie gecreëerd dat er over de volledige tien verdiepingen van het appartementsgebouw gespeeld wordt. De duidelijke vertelstijl maakt het voor de Babyloniërs zelfs mogelijk om op dezelfde vierkante meter over meerdere etages heen te spelen zonder dat het onoverzichtelijk wordt.
Met Arabische Nacht toont Babylon dat het met beperkte middelen mogelijk is om prachtige illusies te creëren. Dankzij vermoedelijk talloze repetities en strakke regie is de Babylontoneelbende een goed geoliede machine, die het ingewikkelde script met veel talent organisch overbrengt.