In onze versnelde samenleving is geduldigheid een verloren kunst 

Wil jij altijd de snelste rij wanneer je een kassa kiest? Zorg dan eerst maar dat je niet het verkeerde rijvak kiest onderweg naar de winkel. Hopelijk gaan de slagbomen van de sporen dan ook niet net voor je ogen dicht. Heb je het ook al gemerkt? We worden allen steeds ongeduldiger. Daarom: een pleidooi voor de verloren kunst van het geduld.

We raken alsmaar sneller ons geduld kwijt bij onze alledaagse bezigheden, en dat moeten we terug herstellen. In onze versnelde samenleving lijkt dat een moeilijke opgave, maar de oplossing presenteert zich in drie eenvoudige stappen: neem wat meer tijd om alledaagse taken uit te voeren, jaag je minder op over banaliteiten en wees wat toleranter voor je medemens.

'Alledaags' geduld

Wat is 'alledaags' geduld? Niet het geduld dat je moet opbrengen als je vijf weken moet wachten om je rijbewijs af te halen op het gemeentehuis. Neen, zelfs niet het geduld dat je nodig hebt om een maand te wachten op de data van je herexamens. 

Het gaat over de trivialiteiten van alledag: aanschuiven bij de kassa, wachten voor een stoplicht of een trein met twee minuten vertraging. Al die zaken kosten je hooguit vijf minuten van je dag – voor generatie alfa: dat is het equivalent van acht reels. 

Dat ongeduldigheid bij die dagdagelijkse zaken opgang maakt, is opvallend. Akkoord, het is vervelend als je net de traagste kassa in de winkel kiest, wanneer je gehaast bent door een belangrijke afspraak. Of als een achterligger je met een brutaal getoeter uit je dagdromen haalt, terwijl het licht nog maar een halve seconde op groen is gesprongen. Dan vraag ik mij toch af: waar is dat alledaagse elementaire geduld toch gebleven?

Haast en spoed

De oorzaken voor het opkomend gebrek aan geduld kunnen we in verschillende hoeken van de samenleving terugvinden. Ten eerste is er haast. Iedereen heeft altijd haast. Begrijp me niet verkeerd: er is niks mis met een zekere vorm van drukte of efficiëntie op een dag. Maar soms gedragen mensen zich opgejaagd om daarna rustig thuis in de zetel neer te strijken. Daarvoor heb ik een nieuwe term bedacht: 'fantoomhaast'. Die soort haast is volstrekt overbodig en reuze vermoeiend.

Fantoomhaast leidt ons ertoe elkaar node­loos te beschimpen bij het kleinste opont­houd, of dat we nalaten een medemens te helpen die onze bijstand kan gebruiken. Wie in een grote groep verkeert, is nog vatbaar­der voor fantoomhaast. Zo merk ik dat rolstoelgebruikers aan het einde van een hoorcollege meestal als allerlaatste de aula kunnen verlaten, omdat de stroom van 'gehaaste' medestudenten geen ruimte voor hen laat.

Dan heb je nog de aloude boosdoener: sociale media. De opkomst van compacte media­formats zoals TikTok en Instagram Reels hakken in onze aandachtsspanne en ons ver­minderde geduld is daar de uiting van in de echte wereld.

Wees geduldig tijdens je alledaagse activi­teiten, jaag je niet op over banaliteiten en wees wat verdraagzamer voor elkaar. Wanneer je nog eens aanschuift aan de kassa, denk dan terug aan die drie eenvoudige stappen en onthoud: wie de geduldige drievuldigheid niet eert, is het wachten niet weerd.

Willem Bakelants is Vetoraan en student Journalistiek aan de KU Leuven.